<<Geri

Ofset Mürekkebi

Bir mürekkebin ofset mürekkebi olarak vasıflandırılması için belli bir
akışkanlık özelliğinde olması gerekir. Mürekkebin akışkanlık özelliklerini
anlatmak için genellikle Tiksotropi ve Yapışkanlık terimleri kullanılır.
Durgun haldeki ofset mürekkebi çok kalın olmasına rağmen, karıştırılınca
akmaya başlar. Mürekkep karıştırıldıktan sonra kendi haline bırakılırsa bir
müddet sonra yeniden kalınlaştığı görülür. "Tiksotropi" mürekkebin bu
özelliğine verilen addır.
Yapışkanlık ise mürekkebin ayrılmaya karşı gösterdiği direnç olarak tarif
edilir. Mürekkebin hazneden çıkıp merdaneler vasıtasıyla kalıba oradan da
kauçuğa ve son olarak baskı yüzeyine transferinin sağlanması için mürekkep
tabakasının her bir merdanede ortasından bölünmesi lazımdır. Bu olayı


sağlayan mürekkebin yapışkanlık dediğimiz özelliğidir.
Yapı olarak, bir ofset mürekkebi renk veren maddenin bağlayıcı içinde
birleşik halidir. Renk veren madde dediğimiz pigment mürekkebe rengini
vermesinin yanında, basılan mürekkep filminin transparan veya örtücü
oluşunu da tayin eder. Bağlayıcı ise hem renk veren maddeyi taşır, hem de
mürekkebin merdanelerde yayılmasını ve kalıba muntazam bir şekilde
transferini sağlar. Fakat bağlayıcının görevi burada bitmemektedir. Kâğıda
transfer olan mürekkep tabakası içindeki renk veren maddenin kâğıt
yüzeyine tutunabilmesi için, sıvı durumda olan bağlayıcının katı duruma
geçmesi gerekmektedir. Kuruma dediğimiz bu olay mürekkep tabakasının
kauçuktan kâğıda transfer olmasıyla başlamaktadır. O anda bağlayıcının bir
kısmı kâğıt tarafından emilir ki bu olaya "yerleşme" denir.
Ve daha sonra kâğıt üzerindeki mürekkep filmi, havanın oksijenini alarak,
kurumaya başlar.
Ofset mürekkebinin diğer mürekkeplerden en önemli farkı su ile birlikte
çalışmak zorunda oluşudur. Bu yüzden ofset mürekkebinin suya karşı
davranışının tam bir uyum içinde olması gereklidir. Baskıya geçtikten bir
müddet sonra
Su - Mürekkep dengesi oluşmalıdır. İyi bir ofset mürekkebi baskı anında %
10 - 20 oranında suyu bünyesine alır. Fakat bu miktar sabit tutulamazsa,
mürekkep bünyesine devamlı su alırsa, bu denge bozulur ve bunun
sonucunda ton tutma, kirlenme ve çürüme gibi problemler ortaya çıkar.
Mürekkep seçimi yada yanlış kullanımlardan dolayı oluşabilecek problemlerle
karşılaşılması olası bir ihtimaldir.


Bu durumlarda baskıdan sorumlu kişinin bazı basit noktaları gözden
kaçırmaması gerekir :
1. Mürekkepler bilindiği üzere DiN- Kodak yada Avrupa skala gibi
standartlarda üretilmektedir. Her skalanın kendine göre renk şiddeti farklıdır.
Bu farkı doğuran üretici firmaların kullanmış oldukları katkı maddeleri ve
pigmentlerden kaynaklanmaktadır. Bu durum göz önüne alınırsa, özellikle
trikromi baskılarda baskıya hangi marka mürekkeple giriliyorsa aynı
markanın trikromi serisi kullanılmasına dikkat edilmelidir. Aksi halde her
marka mürekkebin kuruma süresi ve renk şiddeti farklı olacağından baskı
bitiminde basılan işin orijinale uygun olması söz konusu olamaz.
2. Ofset mürekkepleri üretimleri sırasında su ile temas halinde olacakları göz
önüne alınarak suya karşı dayanıklı olacak şekilde imal edilirler. Yani
mürekkep ideal oranlarda suyla temas ettiğinde çürüme yapmaz. Bu yüzden
Tipo baskı için üretilmiş bir mürekkep ofset baskıda kullanılmamalıdır. Çünkü
Tipo baskı mürekkepleri, ofset baskı mürekkeplerine oranla viskozitesi
yüksektir ve suya dayanıklı değildirler.
3. Bu faktörlerin yanı sıra mürekkepler kuruma özelliklerine göre bazı
kodlarla belirtildiği üzere kuruma zamanları farklı üretilirler. Kodları farklı
mürekkep serileri ve bu kodların ifadeleri şöyledir :
OB = Çok çabuk kurumayan makinenin üzerinde 2 yada 3 gün kalması
halinde bile merdanelerde kurumayan seri. Bu seri mürekkepler baskı


materyali üzerinde de geç kururlar.
AS = OB' ye oranlara daha çabuk kuruyan ve merdanelerde kuruması daha
kısa süre alan seri.
Anında kuruyan yani baskı materyali üzerinde çok çabuk kuruyan
mürekkepler, yani trikromi mürekkepler ANKUR dur. Bu tip mürekkepler
baskı bittikten sonra hemen makinenin yıkanması suretiyle merdanelerden
temizlenmelidir.