<<Geri
gereken kontrolleri üç grupta toplamak mümkündür;
1. Baskı öncesinde,
2. Baskı esnasında,
3. Baskı sonrasında,
Baskı Öncesinde Yapılması Gereken Kontroller ;
- Baskı makinası iyice temizlenir.
- Baskı yapılacak malzemenin özelliklerine uygun seride mürekkepler seçilir.
- Ortam ısısı kontrol edilir. Duruma göre mürekkeplerin viskozite ayarı yapılır.
- Mürekkepler makine haznesine konmadan önce iyice karıştırılır.
- Viskozite ayarı için doğru solvent seçilir.
Yeni basılacak işlerde daima yeni mürekkep kullanılır ve baskıya mürekkebin
orijinal viskozitesiyle basılarak başlanır. Klişe ve silindir durumuna göre renk
vernikleyerek açılır sonra mürekkep baskı viskozitesine getirilir. Daha önceden
artmış mürekkepler bu mürekkebin içine baskı kalitesini bozmayacak oranlarda
ilave edilerek bitirilir. Baskıya yetecek miktarda mürekkep hazırlanır, böylece
hazne kalıntısı mürekkep oluşmasına engel olunur.
Baskı Esasında Yapılması Gereken Kontroller ;
Baskı malzemesine uygun olarak seçilen mürekkeple yapılan baskıda adezyon
kontrolü yapılır. Baskı bitinceye kadar sürekli viskozite kontrolü yapılır. Baskı
sürekli kontrol edilir. Baskıda herhangi bir kalite sapması görülürse gerekli
tedbirler alınır. Baskı basınç ve fren ayarları, baskı sıcaklıkları kontrol edilir.
Özellikle fotoselli baskılarda fotosel arası uzunluğun sabit tutulması söz konusu
olduğundan bu ayarlara sürekli dikkat edilir. Baskılı malzemenin soğuk sarılması
sağlanır.
Baskı SonrasıYapılması Gereken Kontroller ;
Baskı bittikten sonra az solventle klişe ve silindirler temizlenir. Artan mürekkepler
daha sonraki baskılarda kullanılmak üzere saklanır. Baskıdan çıkarılan klişe ve
silindirler iyice temizlenir, vuruk-çizik olup olmadığı kontrol edilir. Eğer varsa
silindirlerin yeniden yapılması sağlanır, eğer yoksa tekrar kullanılacağı için uygun
şekilde saklanır. Baskıdan çıkan malzeme ezilmeyecek, vurulmayacak şekilde
saklanır.
Mürekkep Yardımcı Maddeleri ve Kullanım Yerleri
Sulandırma verniği : Mürekkebin çok sert olması halinde ve bazı zemin
baskılarında mürekkebi inceltmek için kullanılır.
Karıştırma Verniği : Renksiz mürekkep demektir. Mürekkebin özelliklerini
bozmadan rengini açmaya yarar. Ülkemizde Verşinit, Verschnitt, Karıştırma
verniği gibi terimlerle adlandırılır
Transparan : Mürekkebi şeffaflaştırır ve çoğaltır. Aynı zamanda astar baskılarında
da kullanılır.
Segatif : Mürekkebin çabuk kurumasını sağlayan sıvıdır.Past : Mürekkebin çabuk
kurumasını sağlar. Pasta halindedir.Yağ : Kâğıdın baskıda yapışıp kalmasını önler.
Mürekkebe katılarak Mürekkebin kuvvetini azaltır. Çok katılırsa donuklaşma
tehlikesi ortaya çıkar.
Püskürtme tozu :
Arka verme problemlerini ortadan kaldırmak için özel olarak geliştirilmiş bir toz
çeşididir. Baskı yapılırken makinenin toz haznesi tarafından baskı üzerine
püskürtülür.
Alüminyum transparan : Alüminyum varaklar için, özel nüansların hazırlanmasına
imkan veren koruyucu olmayan renksiz Mürekkeptir.
Örtücü beyaz : Çeşitli mürekkeplerin renk nüanslarını elde ederken örtücülük
isteniyorsa kullanılır. Koruyucu değildir ve tramlı işlerde kullanılmaz.
Karıştırıcı beyaz :
Tipo baskıda özel renklerin elde edilmesinde kullanılan ucuz mürekkep cinsi olup
koruyucu değildir ve genellikle mürekkep çoğaltmada kullanılır.
Blanpak : Ofset ve tipo makinelerinde merdane temizliği için kullanılır. Benzin
türü maddelerle merdaneyi temizlemek, kauçuk merdaneleri yumuşattığından
mürekkep içindeki renkli pigment ve reçinelerin daha derinlere girmesine sebep
olur. Kauçuğu bozar, yüzeyleri sertleştirir ve çatlamalar meydana getirir. Bunların
olmaması için blanpak kullanılır.Antitork : Kısa duruşlarda veya ara paydos
saatlerinde mürekkebin merdaneler üzerinde kurumasını önler. Merdaneler
üzerine sprey gibi püskürtülerek kullanılır.
Vernik Çeşitleri
1) Adi vernik :
Kalkerli reçine, kumaron reçinesi, zift veya asfaltın sulu bir madeni yağ içerisinde
eritilmesi ile elde edilir. Özellikle gazete baskılarında ve rotatif boyaların
üretiminde kullanılırl
2) Kotal verniği :
Brezilya'da yetişen bir ağacın reçinesinden üretilir. Genellikle altın ve gümüş
yaldız renklerinin sulandırılmasında kullanılır.
3) Üst vernik :
Vernik baskıları için özel olarak imal edilir. Basılan işlerin üzerlerine son baskı
olarak parlaklık ve koruyuculuk sağlamak için kullanılır.
4) İnce vernik :
Mürekkebi sulandırmak için kullanılır. Beziryağının keten tohumundan çıkarılıp
çeşitli aralıklarda kaynatılmasıyla elde edilir. Vernik mutlaka ince ve taze
kullanılmalıdır. Çünkü; yağın kâğıt üzerinde yayılmasına engel olur ve mürekkebin
çabuk kurumasını sağlar. Hava ile temas eder etmez en çabuk kuruyan yağ türü
verniktir.
Matbaa Mürekkeplerinde Kontroller
Bir matbaada baskı yapacak sorumlunun mürekkep kullanımı sırasında yapmasıgereken kontrolleri üç grupta toplamak mümkündür;
1. Baskı öncesinde,
2. Baskı esnasında,
3. Baskı sonrasında,
Baskı Öncesinde Yapılması Gereken Kontroller ;
- Baskı makinası iyice temizlenir.
- Baskı yapılacak malzemenin özelliklerine uygun seride mürekkepler seçilir.
- Ortam ısısı kontrol edilir. Duruma göre mürekkeplerin viskozite ayarı yapılır.
- Mürekkepler makine haznesine konmadan önce iyice karıştırılır.
- Viskozite ayarı için doğru solvent seçilir.
Yeni basılacak işlerde daima yeni mürekkep kullanılır ve baskıya mürekkebin
orijinal viskozitesiyle basılarak başlanır. Klişe ve silindir durumuna göre renk
vernikleyerek açılır sonra mürekkep baskı viskozitesine getirilir. Daha önceden
artmış mürekkepler bu mürekkebin içine baskı kalitesini bozmayacak oranlarda
ilave edilerek bitirilir. Baskıya yetecek miktarda mürekkep hazırlanır, böylece
hazne kalıntısı mürekkep oluşmasına engel olunur.
Baskı Esasında Yapılması Gereken Kontroller ;
Baskı malzemesine uygun olarak seçilen mürekkeple yapılan baskıda adezyon
kontrolü yapılır. Baskı bitinceye kadar sürekli viskozite kontrolü yapılır. Baskı
sürekli kontrol edilir. Baskıda herhangi bir kalite sapması görülürse gerekli
tedbirler alınır. Baskı basınç ve fren ayarları, baskı sıcaklıkları kontrol edilir.
Özellikle fotoselli baskılarda fotosel arası uzunluğun sabit tutulması söz konusu
olduğundan bu ayarlara sürekli dikkat edilir. Baskılı malzemenin soğuk sarılması
sağlanır.
Baskı SonrasıYapılması Gereken Kontroller ;
Baskı bittikten sonra az solventle klişe ve silindirler temizlenir. Artan mürekkepler
daha sonraki baskılarda kullanılmak üzere saklanır. Baskıdan çıkarılan klişe ve
silindirler iyice temizlenir, vuruk-çizik olup olmadığı kontrol edilir. Eğer varsa
silindirlerin yeniden yapılması sağlanır, eğer yoksa tekrar kullanılacağı için uygun
şekilde saklanır. Baskıdan çıkan malzeme ezilmeyecek, vurulmayacak şekilde
saklanır.
Mürekkep Yardımcı Maddeleri ve Kullanım Yerleri
Sulandırma verniği : Mürekkebin çok sert olması halinde ve bazı zemin
baskılarında mürekkebi inceltmek için kullanılır.
Karıştırma Verniği : Renksiz mürekkep demektir. Mürekkebin özelliklerini
bozmadan rengini açmaya yarar. Ülkemizde Verşinit, Verschnitt, Karıştırma
verniği gibi terimlerle adlandırılır
Transparan : Mürekkebi şeffaflaştırır ve çoğaltır. Aynı zamanda astar baskılarında
da kullanılır.
Segatif : Mürekkebin çabuk kurumasını sağlayan sıvıdır.Past : Mürekkebin çabuk
kurumasını sağlar. Pasta halindedir.Yağ : Kâğıdın baskıda yapışıp kalmasını önler.
Mürekkebe katılarak Mürekkebin kuvvetini azaltır. Çok katılırsa donuklaşma
tehlikesi ortaya çıkar.
Püskürtme tozu :
Arka verme problemlerini ortadan kaldırmak için özel olarak geliştirilmiş bir toz
çeşididir. Baskı yapılırken makinenin toz haznesi tarafından baskı üzerine
püskürtülür.
Alüminyum transparan : Alüminyum varaklar için, özel nüansların hazırlanmasına
imkan veren koruyucu olmayan renksiz Mürekkeptir.
Örtücü beyaz : Çeşitli mürekkeplerin renk nüanslarını elde ederken örtücülük
isteniyorsa kullanılır. Koruyucu değildir ve tramlı işlerde kullanılmaz.
Karıştırıcı beyaz :
Tipo baskıda özel renklerin elde edilmesinde kullanılan ucuz mürekkep cinsi olup
koruyucu değildir ve genellikle mürekkep çoğaltmada kullanılır.
Blanpak : Ofset ve tipo makinelerinde merdane temizliği için kullanılır. Benzin
türü maddelerle merdaneyi temizlemek, kauçuk merdaneleri yumuşattığından
mürekkep içindeki renkli pigment ve reçinelerin daha derinlere girmesine sebep
olur. Kauçuğu bozar, yüzeyleri sertleştirir ve çatlamalar meydana getirir. Bunların
olmaması için blanpak kullanılır.Antitork : Kısa duruşlarda veya ara paydos
saatlerinde mürekkebin merdaneler üzerinde kurumasını önler. Merdaneler
üzerine sprey gibi püskürtülerek kullanılır.
Vernik Çeşitleri
1) Adi vernik :
Kalkerli reçine, kumaron reçinesi, zift veya asfaltın sulu bir madeni yağ içerisinde
eritilmesi ile elde edilir. Özellikle gazete baskılarında ve rotatif boyaların
üretiminde kullanılırl
2) Kotal verniği :
Brezilya'da yetişen bir ağacın reçinesinden üretilir. Genellikle altın ve gümüş
yaldız renklerinin sulandırılmasında kullanılır.
3) Üst vernik :
Vernik baskıları için özel olarak imal edilir. Basılan işlerin üzerlerine son baskı
olarak parlaklık ve koruyuculuk sağlamak için kullanılır.
4) İnce vernik :
Mürekkebi sulandırmak için kullanılır. Beziryağının keten tohumundan çıkarılıp
çeşitli aralıklarda kaynatılmasıyla elde edilir. Vernik mutlaka ince ve taze
kullanılmalıdır. Çünkü; yağın kâğıt üzerinde yayılmasına engel olur ve mürekkebin
çabuk kurumasını sağlar. Hava ile temas eder etmez en çabuk kuruyan yağ türü
verniktir.